Najaarsdip

Boem daar is die ineens, de najaarsdip! Of heb jij er momenteel geen last van?

Nu er dagelijks minder licht tot ons komt trekt alles in de natuur zich meer terug en bij de mens gebeurt dit ook. Sommige ervaren daar klachten van en hebben te maken met een najaarsdip. Weet dat dit een normaal verschijnsel is en probeer er vooral mindful naar te kijken als je er last van hebt, dat maakt het dragelijker.

Het daglicht dat normaalgesproken elke dag via je ogen naar binnen komt komt uiteindelijk terecht bij de pijnappelklier, een kleine klier ter grootte van een erwt te midden van je hersenen, die beïnvloedt je stemming en fungeert ook als licht en tijdmeter van het lichaam en het start je slaapproces. Die klier stemt zich goed af op de seizoenen en dus op de veranderingen in het licht. Hij reguleert ons dag en nachtritme. Als het iets donkerder wordt dan scheidt de pijnappelklier de melatonine af, het stuurhormoon, dat ervoor zorgt dat je vermoeid en slaperig wordt en tot rust kunt komen. Omdat je op de dag actief moet zijn, zorgt de klier ervoor dat zodra het licht wordt er geen melatonine meer wordt afgegeven.

In de herfst is er gewoon minder licht en daardoor hebben best wel veel mensen last van een herfstdip. Het schijnt wel zo te zijn dat 1 op 10 mensen er jaarlijks last van heeft. Deze herfstdip (ook wel winterblues) is eigenlijk het mildere zusje van de winterdepressie waar mensen ook echt veel last van kunnen hebben. Zo’n herfstdip leidt vaak echter niet tot grote problemen. Maar wanneer de somberheid de overhand neemt en je komt tot niet zoveel meer dan kan er sprake zijn van een winterdepressie. Mocht je daar gevoelig voor zijn en je ervaart dat de somberheid de overhand krijgt dan is het raadzaam om er professionele hulp bij te zoeken.

De gewone najaarsdip heeft eigenlijk gewoon te maken met een tekort aan het zonlicht. Het verschijnsel is al duizenden jaren bekend, al neemt de omvang de laatste eeuw wel steeds meer toe want steeds minder mensen komen dagelijks buiten en bewegen zich veelal achter glas van de auto of de trein of op kantoor waar er kunstlicht is. Steeds meer mensen missen het gewone daglicht. Wat er dan vaak gebeurt tijdens een najaarsdip is dat een deel van de mensen die zich somber voelt van zichzelf vindt dat ze zich helemaal niet somber zouden mogen voelen. Dat ze meer positief zouden mogen denken en vrolijk zouden moeten zijn, of geven zich zelf de schuld van het somberdere gevoel. Dus dan zijn ze in gevecht met hun eigen somberheid; vinden dat het er niet mag zijn. Dubbele afwijzing dus; dat je vindt dat je leven niet zo leuk is en vervolgens vindt dat je dat dan niet mag voelen. Daar worden ze dan pas echt somber van. Dus omarm je herfstdip, wees er bewust en mindful van. Weet dat het een natuurlijk verschijnsel is en weet dat het ok is en dat het bij jou en bij de natuur hoort om je wat meer terug te trekken. Er is nu eenmaal wat minder licht en daar wordt je gewoon wat minder wakker van en daar kun je je wat somber door voelen.

Tips om om te gaan met de najaarsdip

Je weet inmiddels dat het een geheel natuurlijk verschijnsel is dat je een najaarsdip zou kunnen ervaren omdat de natuur en jijzelf reageert op het mindere licht. De natuur hoeft zelf niet zoveel in deze periode, behalve rusten en langzaam klaar maken voor het volgende groeiseizoen. Wij moeten nog wel steeds van alles en kunnen dus niet geheel luisteren naar dit natuurlijke gevoel. Dus ervaar je de dip dan deel ik hier enkele tips die je kunnen helpen!

Wanneer je letterlijk in de herfst meer licht in je leven toelaat blijven ook jouw gedachten en gevoelens licht en opgewekt. Dus dat zou je kunnen doen door de zon achterna te reizen. Dit is dan ook wat veel mensen die geregeld een najaarsdip ervaren doen in het najaar de zon op te zoeken. Je doet daarmee nog een extra dosis vitamine D op en dat helpt je een flink eind de winter in waardoor de dip minder heftig zal verlopen.

Ga in ieder geval in het najaar zo veel en zo vaak mogelijk naar buiten, ook als het wat grauw weer is. Want ook op die dagen vang je nog voldoende licht op, veel meer zelfs dan in een goed ver(kunst)lichte kamer. Mocht je nou fulltime werken, maak dan een fijne lunchwandeling of trek er in de weekenden op uit.

Ook als je je opgewekt voelt is voldoende daglicht trouwens essentieel voor een goede werking van al je lichaamsfuncties en je algehele conditie. Als je wat somberder gestemd bent kun je ook lichttherapie overwegen; waarbij je elke dag een half uur voor de lichtlamp zit en dat helpt je om het energieke gevoel terug te krijgen en de melatonine spiegel naar beneden te krijgen, waardoor je werkelijk wakkerder voelt. Je kunt trouwens ook een wake-up light naast je bed zetten, waardoor je geleidelijk met een toenemende lichtsterkte wakker wordt en de melatonine ook daalt.

Maak verder heerlijke lange wandelingen buiten, je zou ook nog wat vitamine D kunnen slikken en niet te veel suikers eten.

Maar wees bovenal vriendelijk en bewust voor je zelf. Zorg goed voor jezelf en beweeg net als de natuur wat mee naar binnen.

Je kunt het binnen ook altijd gezellig maken door meer licht te creëren door bijvoorbeeld kaarsjes of de openhaard aan te steken en wat lichte muziek te spelen waardoor het allemaal wat vriendelijker voor jezelf wordt.

Ervaar jij in deze periode ook de najaarsdip? En heb je voor jezelf een effectieve manier gevonden voor jezelf om daar goed mee om te gaan? Leuk als je dat dan met mij deelt.